Rolly Brings

Caput XXII (... et jeiht wigger ...)

-

Noch mih verändert wie die Stadt

Sin meer die Minsche vörjekumme,

Se jonn bedrööv un jebroche eröm,

Wie wandelnde Ruine.

-

Die magere sin noch dönner jetz,

Noch fetter sin die feiste,

Die Kinder sin alt, die Ahle sin

Kindisch jewoode, die mihste.

-

Jar mänche, die ich als Kälver verleet,

Fung ich als Ooße widder;

Jar mänch klein Jänsche woodt

Zor Jans met stolzem Jefidder.

-

Die ahle Gudel fung ich jeschmink

Un jeputz wie en Siren;

Hät schwatze Locke sich aanjeschaff

Un blänkich wieße Zäng.

-

Am beste hät sich konserveet

Minge Fründ, dä Papierverkäufer;

Si Hoor woodt jääl un ömwallt si Haup,

Süht us wie Johannes der Däufer.

-

Dä **** dä soch ich nor vun fään,

Hä huschte meer flöck vörüvver;

Ich hör, singe Jeis es avjebrannt

Un wor versechert bei Biber.

-

Och minge ahle Zensor soch

Ich widder. Em Nevvel, jeböck,

Bejäänte hä meer om Jänsemaat,

Schung ärch dernidder jedröck.

-

Mer schöddelte uns de Häng, et schwomm

Em Aug vun dem Mann en Tron.

Wie freute hä sich, mich widder ze sinn!

Et wor en röhrsillije Szen. -

Dä Rhingwing stemmp mich immer weich
Un lös jedwedes Zerwörfnis
En minger Bruss, entzündt derdren
Dä Minscheleevde ehr Bedörfnis.
-
Et driev mich usem Zemmer erus,
Ich muss en de Stroße flaneere;
Die Siel sök en Siel un spingks
Noh zäätlich wieße Jewänder.
-
En su Momangs zerfleeß ich beinoh
Vör Wihmot un vör Sehne;
Die Katze schinge meer all jrau,
Die Wiever alle Helene. - - -
-
Un wie ich op die Drihbahn kom,
Do soch ich em Mondeschemmer
E hehr Wiev, e wunderbar
Huhbusich Frauezemmer.
-
Ehr Aantlitz wor rund un käänjesund,
Die Auge wie blaue Turkoase,
Die Bäckcher wie Ruse, wie Keesche dä Mungk,
Och e bessje rut die Nas.
-
Ehr Haup bedeckte en Mötz
Vun wieß jestrieftem Linge,
Jefältet wie en Moorekrun,
Met Tööncher un zackije Zinne.
-
Sei droch en wieße Tunika,
Bes aan de Wade dät sei recke.
Un wat för Wade! Et Fooßjestell
Dät zwei dorische Süüle jliche.
-
Die weltlichste Natörlichkeit
Kunnt mer en dä Zöch lese;
Doch dat üvverminschlije Hingerdeil
Verreet e hühter Wese.
-
Sei trot aan mich raan un sproch:
"Wellkumme aan d'r Elbe,
Noh drücksehnjöhrijer Avwesenheit -
Ich sinn, du bes noch derselve!
-
"Du söks die schöne Siele villeich,
Die dir su off bejäänt
Un met dir jeschwärmp, de Naach hindurch,
En dä schöne Jäjend.
-
"Et Levve verschlung se, dat Unjedüm,
Die hundertköppije Hyder;
Du fings nit die ahle Zick
Un die Zickjenössinne widder!
-
"Du fings die holde Blome nit mih,
Die et junge Hätz verjöddert;
He blöhte se - jetz sin se verwelk,
Un dä Storm hät se entbläddert.
-
"Verwelk, entbläddert, zertrodde sujar
Vun rühe Schecksalsfööß -
Minge Fründ, dat es op Ääden et Los
Vun all dem Schöne und Söße!"
-
Wä bes du? - reef ich - du loors mich aan
Wie ne Draum us ahle Zigge -
Wo wonnst du, du jroß Frauebild?
Un darf ich met dir schrigge?
-
Do laachte dat Wiev un sproch:
"Du irrs dich, ich ben en finge,
aanständije, moralische Person;
Du irrs dich, ich ben nit su Ein.
-
"Ich ben nit su en kleine Mamsell,
Su en welsche Lorettin -
Denn wess: Ich ben Harmonia,
Vun Hamburg die beschötzende Jöddin!
-
"Du zöjers un verschrecks sujar,
Du söns su modije Sänger!
Wells du noch met meer schrigge jetz?
Wallaan, su zöjer nit länger."
-
Ich ävver laachte laut un reef:
Ich folje op d'r Stell -
Schrigg du vöraan, ich folje dir.
Un jing et en de Höll!

Beruhigt euch. Ich werde eure verdienen. wenn sie nicht mehr eine achten und ehren, wenn müßige oder knechtische Pflanz die des die Höhe Spielerei sind. zur Standarte des freien Menschtums, macht deutschen schwarz-rot-gol -goldne und ich will mein bestes Herzblut für sie Gedankens, Fahne auf hingében ...«< Heinrich Ein Wintermärchen Deutschland Heine Reclam ISBN 00001 ([D] 2,40 Universal- Bibliothek 25τι“" class="x1ey2m1c xds687c x5yr21d x10l6tqk x17qophe x13vifvy xh8yej3 xl1xv1r" referrerpolicy="origin-when-cross-origin" width="960" height="757">

Du bes minge Leevste jetz, et hängk
Di Bildnis zo Häupte vum Bett;
Un, sühs du, ne fresche Lorbeer ömkränz
Dä Rahme vum huhe Porträt.
-
"Nor dat du ming Sön su off
Jenörjelt, ich muss et jestonn,
Hät mich zowiele deef verletz;
Dat darf nit mih wiggerjonn.
-
"Et hät die Zick dich hoffentlich
Vun su ner Unaat jeheilt
Un dir en jrößere Toleranz
Sujar för Jecke erdeilt.
-
"Doch, sprech, wie kom dä Jedanke dir,
Ze reise noh dem Norde
En su ner Johreszick? Et Wedder es
Allt winterlich jewoode!"
-
Oh, ming Jöddin! - erwidderte ich -
Et schlofe deef em Jrund
Vum Minschehätz Jedanke, die off
Erwaache zor unräächte Stund.
-
Et jing meer üüßerlich zemlich jot,
Doch ennerlich wor ich beklumme,
Un die Beklemmnis dächlich wooß -
Ich hatt et Heimwih bekumme.
-
Die söns su leichte französische Luff,
Sei fing mich aan ze dröcke;
Ich moot Odem scheppe he
En Dütschland, öm nit ze verstecke.

Die Jöddin hät meer Tee jekoch
Un Rum erenjejosse;
Sei selver ävver hät dä Rum
Janz ohne Tee jenosse.
-
Aan ming Scholder lähnte sei
Ehr Haup (die Moorekrun,
Die Mötz, woodt jet verknuutsch dervun),
Un sei sproch met sanftem Ton:
-
"Ich daach mänchmol met Schrecke dran,
Dat du en dem settelosse
Paris su janz ohne Kontrollöres läävs,
Bei dä frivole Franzuse.
-
"Du flanees do eröm un häs
Nit ens aan dinger Sick
Ne treue dütsche Verlejer, dä dich
Als Mentor warne un leite deit.
-
"Un die Verföhrung es doch su jroß,
Do jitt et su vill Sylphide,
Die unjesund, un jar ze leich
Verleet mer singe Sielefridde.
-
"Jangk nit zoröck un bliev bei uns;
He herrsche noch Zoch un Sette,
Un mänch e stell Verjnöje blöht
Och he, en unsrer Medde.
-
"Bliev bei uns en Dütschland, et weed dir he
Jetz besser wie domols munge;
Mer schrigge fott, du häs jewess
Dä Fottschrett selvs jefunge.
-
"Och die Zensur es nit mih streng;
Hoffmann weed älder un milder
Un strich nit mih met Jugendzorn
Dir ding Reisebilder.

"Du selvs bes älder un milder jetz,

Wees dich en mänches schecke,

Un wees sujar die Verjangeheit

En besserem Leech erblecke.

-

"Jo, dat et uns fröher su schrecklich jing,

En Dütschland, es Üvverdrievung;

Mer junnt entrenne dä Knäächschaff, wie domols

En Rom, durch Selvsentlievung.

-

"Jedankefreiheit jenoss et Volk,

Sei wor för die jroße Masse,

Beschränkung trof nor die jeringe Zahl

Vun denne, die drocke looße.

-

"Jesetzlose Wellkür herrschte nie,

Dem schlemmste Demagog

Woodt niemols ohne Ordeilssproch

Die Staatsbürjerschaff enttrocke.

-

"Su üvvel wor et en Dütschland nie,

Trotz all dä Zickbedrängnis -

Jläuv meer, verhungert es nie ne Minsch

En nem dütsche Jefängnis.

-

"Et blöhte en d'r Verjangeheit

Su mänche schöne Erscheinung

Vum Jlaube un vun dä Jemötlichkeit;

Jetz herrsch nor Zweifel, Verneinung.

-

"Die praktische üüßere Freiheit weed ens

Et Ideal vertilje,

Dat mer em Buse jedrage - et wor

Su rein wie dä Draum vun dä Lilje! *)

-

"Och uns schöne Poesie

Erlesch, sei es allt e bessje

Erlosche; met andere Künninge stirv

Och dem Freiligrath singe Mohrekünning.

-

Dä Enkel weed esse un drinke jenoch,
Doch nit en jenööchlijer Stell;
Et rumpelt eraan e Spektakelstöck,
Zo Engk jeiht die Idyll.
-
"Oh, künnts du schweije, ich wöödt dir
Et Schecksalsboch entsiejele,
Ich leet dich spädere Zigge sinn
En ming Zauberspeejele.
-
"Wat ich dä stervlije Minsche nie
Jezeich, ich mööch et dir zeije:
Die Zukunff vun dingem Vatterland -
Doch ach! du kanns nit schweije!"
-
Bei Jott, oh Jöddin! - reef ich entzöck -
Dat wör mi jröß' Verjnöje,
Loss mich et künftije Dütschland sin -
Ich ben ne Mann un verschweeje.
-
Ich well dir schwöre jede Eid,
Dä du nor maachs bejehre,
Mi Schweije ze verbürje dir -
Saach aan, wie soll ich schwöre?
-
Doch sei erwidderte: "Schwör meer
Op Vatter Abraham sing Wies,
Wie hä Elieser schwöre leet,
Wie dä sich bejov op die Reis.
-
"Hevv op dat Jewand un läch die Hand
He unge aan ming Höfte,
Un schwör meer Verschweejeheit
En Redde un en Schrefte!"
-
Ne fierliche Momang! Ich wor
Wie aanjeweht vum Huuch
Us d'r Vörzick, wie ich schwor dä Eid,
Noh urahlem Ääzvätterbruch.
-
Ich hovv et Jewand vun dä Jöddin op
Un laat aan ehr Höfte
Die Hand, un lovvte Verschweejeheit
En Redde un en Schrefte.

Dä Jöddin ehr Backe jlöhte su rut
(Ich jläuv, en die Krun
Steech ehr dä Rum), un sei sproch för mich
En ärch wihmödijem Ton:
-
"Ich wääde alt. Jebore ben ich
Am Dach vun Hamburg singer Bejründung.
Die Moder wor Schellfeschkünnijin
He aan dä Elbe ehr Mündung.
-
"Minge Vatter wor ne jroße Monarch,
Carolus Magnus jeheiße,
Hä wor noch mächtijer un klöjer sujar
Wie Friedrich dä Jroße vun Preuße.
-
"Dä Stohl es zo Ooche, op dem hä
Am Dach vun d'r Krunung rauhte;
Dä Stohl, wodrop hä soß en d'r Naach,
Dä ervte die Moder, die jode.
-
"Die Moder hingerleet in meer,
E Möbel vun schinglossem Üüßere,
Doch bödt meer Rothschild all si Jeld,
Ich wöödt in nit verüüßere.
-
"Sühs du, do en dem Winkel steiht
Ne ahle Sessel, zerresse
Et Ledder vun dä Lähn, vun Mootefroß
Zernach et Polsterkesse.
-
"Doch jangk hin un hevv op
Dat Kesse vun dem Sessel,
Du sühs en runde Öffnung dann,
Dorunger ne Kessel -
-
"Dat es ne Zauberkessel, woren
Die magische Kräfte braue,
Un stichs du en die Ründung d'r Kopp,
Su wees du die Zukunff schaue -
-
"Die Zukunff vun Dütschland erblecks du he,
Jlich wogende Phantasme,
Doch schudder nit, wann us dem Durchenein
Opsteije die Miasme!"

Sei sproch et un laachte jeckich,
Ich ävver leet mich nit schrecke,
Neujeerich ielte ich, d'r Kopp
En die furchbare Ründung ze steche.
-
Wat ich jesinn, verrot ich nit,
Ich han ze schweije versproche,
Erlaub es meer ze sage kaum,
Oh Jott! wat han ich jeroche! - - -
-
Ich denk met Widderwelle noch
Aan die schnöde, verflochte
Vörspilljeröch, dat schung e Jemölsch
Vun ahlem Kappes un Jochte.
-
Entsetzlich wore die Döfte, oh Jott!
Die sich nohher erhovve;
Et wor, wie wann mer wöödt fäje d'r Mess
Us sechsundressich Jroove. - - -
-
Ich weiß wall, wat Saint-Just jesaat
Domols em Wohlfahrtsausschuss:
Mer heilt die jroße Krankheit nit
Met Ruseööl un Moschus -
-
Doch dä dütsche Zukunffsdöff
Mooch alles üvverrage,
Wat ming Nas je jeahnt -
Ich kunnt et nit länger erdrage - - -
-
Meer verjinge die Senne, un wie ich opschloch
Die Auge, soß ich aan d'r Sick
Vun dä Jöddin noch immer, et lähnte mi Haup
Aan ehrer Bruss, dä breide.
-
Et bletzte ehr Bleck, et jlöhte ehre Mungk,
Et zuckte die Nöstere vun dä Nas,
Bacchantisch ömschlung sei dä Deechter un sung
Met schoorlich wilder Ekstas:

"Bliev bei meer en Hamburg, ich han dich jään,
Mer welle drinke un esse
Dä Wing un die Ooster vun d'r Jäjewaat,
Un die dunle Zukunff verjesse.
-
"Dä Deckel drop! domet uns nit
Dä Messdöff die Freud verdröv -
Ich han dich jään, wie je e Wiev
Ne dütsche Poet hatt leev!
-
"Ich bütze dich, un ich föhl, wie mich
Dinge Genius bejeistert;
Et hät ne wunderbare Ruusch
Sich minger Siel bemeistert.
-
"Meer es, wie wann ich op d'r Stroß
Die Naakswächter singe höre dät -
Et sin Hymenäen, Huhzicksmusik,
Minge söße Lossjefähte.
-
"Jetz kumme die Deener op Pääder och,
Met üppich flammije Fackele,
Se danze ihrbar dä Fackeldanz,
Se springe un höppe un waggele.
-
"Et kütt dä huh- un wallwiese Senat,
Et kumme die Ovverahle;
Dä Bürjermeister deit sich hemsche
Un well en Redd halde.
-
"En blänkijer Uniform kütt aan
Et Korps vun dä Diplomaate;
Se jratuleere met Vörbehalt
Em Name vun dä Nohbersstaate.
-
"Et kütt die jeislije Deputation,
Rabbiner un Pastoore -
Doch ach! do kütt dä Hoffmann och
Met singer Zensorschir!
-
"Die Schir klirrt en singer Hand,
Et röck dä wilde Jesell
Dir op d'r Liev - Hä schnigg en et Fleisch -
Et wor die beste Stell."