Rolly Brings

Caput V - (d'r drette un letzte Deil vun Caput V)
-
Oh förch nit, minge Vatter Rhing,
Spott un Jux vun dä Franzuse;
Se sin die ahl Franzuse nit mih,
Och drage se andere Botze.
-
Die Botze sin rut un nit mih wieß,
Se han och andere Knöpp,
Se singe nit mih, se springe nit mih,
Se senke nohdenklich die Köpp.
-
Se philosopheere un spreche jetz
Vun Kant, vun Fichte un Hegel,
Se rauche Tubak, se drinke Bier,
Un mänche schibbele och Käjel.
-
Se wääde Philister janz wie mer
Un drieven et am Engk noch ärjer;
Se sin kein Voltairianer mih,
Se wääde Hengstenberger.
-
Dä Alfred de Musset, dat es wohr,
Es noch ne Jassejung;
Doch förch nix, mer fessele im
Die schändlije Spötterzung.
-
Un trommelt hä dir ne schläächte Wetz,
Su piefe mer im ne schlemmere,
Mer piefe im vör, wat im passeet
Bei schöne Frauezemmer.
-
Jevv dich zefridde, Vatter Rhing,
Denk nit aan schläächte Leeder,
E besser Leed vernemms du baal.
Adjüs, mer sinn uns widder.

Caput VI ( ... d'r eeschte Deil ... )
-
Dä Paganini akkumpaneete stets
Ne Spiritus familiaris,
Mänchmol als Hungk, mänchmol en Jestalt
Vum sillije Georg Harris.
-
Napoleon soch ne rude Mann
Vör jedem wichtije Ereichnis.
Sokrates hatt singe Dämon,
Dat wor kein Heenerzeuchnis.
-
Ich selvs, wann ich am Schrievdesch soß
Des Naaks, han ich jesinn
Zewiele ne vermummpte Jass
Unheimlich hinger meer stonn.
-
Ungerm Mantel heelt hä jet
Verstoche, dat komisch blinkte,
Wenn et zom Vörsching kom, e Beil,
E Reechtbeil, ze sin meer dünkte.
-
Hä schung vun ungersetzter Statur,
Die Auge wie zwei Stääne,
Hä störte mich beim Schrieve nie,
Blevv räuhich stonn en d'r Fäände.
-
(C) Op Kölsch vun Rolly Brings ( ... weed fottjesatz ... )

Caput VI ( ... d'r zweite Deil vun Caput VI ... )
-
Zick Johre hatt ich nit jesinn
Dä sonderlije Jesell,
Do fung ich in op eimol widder he
En d'r stelle Mondnaach zo Cölle.
-
Ich flaneete am Senne de Stroß elaans,
Do soch ich in hinger meer jonn,
Wie wann hä minge Schadde wör, un stund
Ich stell, su blevv hä stonn.
-
Blevv stonn, wie wann hä waadt op jet,
Un födderte ich de Schritte,
Dann folchte hä widder. Su kome mer
Bes op die Domplatz-Medde.
-
Et woodt meer ze vill, ich drihte mich öm
Un sproch: Jetz stand meer Redd,
Wat folchs du meer op Wäch un Stäch,
He en dä näächlije Öd?
-
Ich treff dich immer en dä Stund,
Wo Weltjeföhle spreeße
En minger Bruss un durch et Heen
Die Jeistesbletze scheeße.
-
Du sühs mich aan su steer un fass -
Stand Redd: Wat verhölls du
He unger dem Mantel, dat steekum blink?
Wä bes du un wat wells du?

Caput VI ( ... et jeiht wigger mem letzte Deil vun Caput VI ... )
-
Doch dä erwidderte em drüjje Ton,
Sujar e bessje phlegmatisch:
"Ich bedde dich, exorzeer mich nit,
Un wääd nor nit emphatisch!
-
Ich ben kei Jespens vun d'r Verjangeheit,
Keine jraventsteejene Strühwisch,
Un vun Rhetorik ben ich keine Fründ,
Ben och nit ärch philosophisch.
-
Ich ben vun praktischer Natur,
Un immer schweichsam un räuhich.
Doch dun wesse: wat du ersonne em Jeis,
Dat föhr ich us, dat dun ich.
-
Un jonn och Johre drüvver hin,
Ich räste nit, bes ich verwandele
En Wirklichkeit, wat du jedaach;
Du denks, un ich, ich handele.
-
Du bes dä Reechter, dä Büttel ben ich,
Un met dem Jehorsam vun nem Knääch
Vollstreck ich dat Ordeil, dat du jefällt,
Un es et och en unjerääch.
-
Dem Konsul droch mer e Beil vöraan
Zo Rom, en ahle Dage.
Och du häs dinge Liktor, doch weed
E Beil dir nohjedrage.
-
Ich ben dinge Liktor, un ich jonn
Beständich met dem blanke
Reechtbeil hinger dir - ich ben
Die Tat vun dingem Jedanke."

Caput VII ( ... d'r eeschte Deil vun Caput VII ... )
-
Ich jing noh Huus un schleef, wie wann
Die Engele jeweech mich hätte.
Mer rauht en dütsche Bedder so weich,
Denn dat sin Fedderbedder.
-
Wie sehnt ich mich off noh dä Sößichkeit
Vum vatterländische Kesse,
Wann ich op haade Matratze loch,
En dä schloflose Naach vum Exil.
-
Mer schlöf ärch jot un dräump och jot
En uns Fedderbedder.
He föhlt die dütsche Siel sich frei
Vun all dä Äädekette.
-
Sei föhlt sich frei un schwingk sich rop
Bes aan die hühkste Himmelsräum.
Oh dütsche Siel, wie stolz es dinge Flog
En ding näächlije Dräum!
-
Die Jödder erbliche, wann du nohs!
Du häs op dingem Wäch
Su mänch e Stäänche usjeputz
Met ding Flöjelschläch.
-
Franzuse un Russe jehööt et Land,
Et Meer jehööt dä Brite,
Mer ävver besetze em Luffrich vum Draum
Die Herrschaff unbestredde.
-
He übe mer die Hegemonie,
He simmer nit zerstöckelt;
Die andere Völker han sich
Op platter Ääd entweckelt. - -
-
(C) Op Kölsch vun Rolly Brings ( ... weed fottjesatz ... )
-
Deutschland - ein politischer Flickenteppich in den 1840er Jahren, als Heine "Deutschland - Ein Wintermärchen" schrieb.

Caput VII ( ... et jeiht wigger mem zweite Deil vun Caput VII ... )
-
Un wie ich enschleef, do dräumpte meer,
Ich flaneete widder em helle
Mondsching die hallije Jasse elaans
En dem alderdümlije Cölle.
-
Un hinger meer jing widder her
Minge schwatze, vermummpte Kumpan.
Ich wor su möd, meer broche de Knee
Doch immer jinge mer vöraan.
-
Mer jinge wigger. Mi Hätz en d'r Bruss
Wor klaffich opjeschnedde,
Un us dä Hätzenswund hervör
Die rude Droppe jledde.
-
Ich stippte mänchmol die Finger eren,
Un mänchmol es et jeschonn,
Dat ich die Huusdörfoste bestrech
Met dem Blot em Vörüvverjonn.
-
Un jedesmol, wann ich e Huus
Bezeichnet hatt op su en Wies,
Et Stervejlöckche klung vun fään,
Wihmödisch wimmerich un leis.
-
Am Himmel ävver woodt bleich dä Mond,
Hä woodt immer dröver;
Wie schwatze Rösser jaachten aan im
Die wilde Wolke vörüvver.
-
Un immer jing hinger meer her
Met singem verstoche Beil
Die dunkle Jestalt - su wanderte mer
Wall en jode Wiel.
-
Mer jinge un jinge, bes mer zoletz
Widder am Domplatz aanlangte;
Wick op stunde die Pooze do,
Mer sin erenjejange.
-
(C) Op Kölsch vun Rolly Brings ( ... weed fottjesatz ... )
-
Foto: Michael Mayé
Am Himmel ävver woodt bleich dä Mond ...

Caput VII ( ... et jeiht wigger mem drette Deil vun Caput VII ... )
-
Et herrschte em unjeheure Raum
Nor Dud un Naach un Schweije;
Et brannte Ampele he un do,
Öm die Dunkelheit rääch ze zeije.
-
Ich wandelte lang die Pilare laans
Un hoot nor die Trett'
Vun mingem Kumpan, hä folchte meer
Och he bei jedem Schrett.
-
Mer kome endlich aan ne Oot,
Wo funklije Kätzenshell
Un bletze Jold un Edelstein;
Dat wor die Drei-Künnings-Kapell.
-
Die hellije drei Künninge jedoch,
Die söns su stell do loche,
Oh Wunder! se soße oprääch jetz
Op ehr Sarkophage.
-
Drei Dudejerebbe, phantastisch jeputz,
Met Krune op dä äälend
Jääl jewoode Schädele, se droche och
Et Zepter en knöche Häng.
-
Wie Hampelmänner bewächte se
Die längsverstorve Knoche;
Se han noh Mudd un zojlich
Noh Weihrauchduff jeroche.
-
(C) Op Kölsch vun Rolly Brings ( ... weed fottjesatz ... )
-
Am 23. Juli 1164 brachte Rainald von Dassel, der Erzbischof von Köln und Kanzler des Kaisers Barbarossas, die geraubten Gebeine der heiligen drei Könige vom Mailänder Dom nach Köln.
Die Büste des adeligen Plünderers ist auf der Rückseite des Dreikönigenschreins im Kölner Dom zu sehen.

Caput VII ( ... et jeiht wigger mem veete un letzte Deil vun Caput VII ... )
-
Dä Eine bewächte sujar d'r Mungk
Un heelt en Redd, ärch lang;
Hä satz meer usenander, woröm
Hä minge Respek verlangk.
-
Zoeesch weil hä ne Dude wör,
Un zweitens weil hä ne Künning,
Un drettens weil hä ne Hellije wör -
Dat alles röhrte mich winnich.
-
Ich jov im als Antwood un laachte vör Mot:
Verjevvens es ding Bemöhung!
Ich sinn, dat du d'r Verjangenheit
Jehöös en jeder Beziehung.
-
Fott! Fott vun he! em deefe Jrav
Es ör natürlije Stell.
Et Levve nimmp jetz en Beschlaach
Die Schätzer vun dä Kapell.
-
Dä Zukunff ehr löstije Kavalleree
Soll he em Dom dren huuse.
Un wicht ehr nit wellich, su bruch ich Jewalt
Un looß üch met Kolve luuse!
-
Su sproch ich, un ich drihte mich öm,
Do soch ich furchbar blinke
Dem stomme Kumpan si furchbar Beil -
Un hä verstund mi Winke.
-
Hä nohte sich, un met dem Beil
Zerschmedderte hä dat ärme
Knochejerämsch vun dem Aberglaube, hä schloch
Et nidder ohne Erbarme.
-
Et dröhnte dä Tatsche Widderhall
Us allem Jewölve entsetzlich, -
Blotström schosse us minger Bruss,
Un ich erwaachte plötzlich.
-
(C) Op Kölsch - un su noh am Orijinal wie müjelich - vun Rolly Brings
-
Die Weisen aus dem Morgenland, die zu den heiligen drei Königen mutierten ...
(Mosaik, 6. Jahrhundert, Sant'Apollinare Nuovo, Ravenna)

Caput VIII
-
Vun Cölle bes Hagen koss die Poss
Fünf Daler sechs Jrosche Preußisch.
Die Diligence* wor leider besatz (* "Eilpostkutsche")
Un ich kom en die offe Beichais'**. (** siehe unten die "zusätzliche Kutsche" im Bild)
-
Ne Späthervsmorje, feuch un jrau,
Em Schlamm kächte dä Wage;
Doch trotz dem schläächte Wedder un Wäch
Durchströmpte mich söß Behage.
-
Dat es jo ming Heimatluff!
Die jlöhlije Back emfung et!
Un dä Landstroßedress, hä es
Dä Dreck vun mingem Vatterland!
-
Die Pääder wibbelte met dem Schweif
Su traulich wie ahle Bekannte,
Un ehr Messköchelcher dünkte meer schön
Wie die Äppel vun d'r Atalante!
-
Mer fohre durch Mülheim. Die Stadt es nett,
Die Minsche stell un fließich.
Wor do zoletz em Monat Mai
Em Johr Einundressich.
-
(C) Op Kölsch vun Rolly Brings ( ... weed fottjesatz ... )