Rolly Brings

Mit freundlicher Genehmigung von Rolly Brings/Facebook

Heinrich-Heine-auf-Kölsch-Projekt:
Deutschland - Ein Wintermärchen / Dütschland - E Wintermärche 004
-
[Caput I - et jeiht wigger]
-
Ich kenn die Wies, ich kenn dä Tex,
Ich kenn och die Häre Verfasser,
Ich weiß, se drunke steekum Wing
Un prädichte öffentlich Wasser.
-
E neu Leed, e besser Leed,
Oh Fründe, well ich üch deechte!
Mer welle he op Ääden allt
Et Himmelrich erreechte.
-
Mer welle op Ääden jlöcklich sin,
Un welle nit mih darve;
Verschlemme soll nit dä fuule Buch
Wat fließije Häng erworve.
-
Et wääß henidden Brut jenoch
För alle Minschekinder,
Och Ruse un Myrte, Schönheit un Loss,
Un Zuckerääze nit minder.
-
Jo, Zuckerääze för allemann,
Subaal die Schote baschte!
D'r Himmel üvverlooße mer
Dä Engele un dä Mösche.
-
Un waaße uns Flüjele noh dem Dud,
Su welle mer üch besöke
Do bovven, un mer, mer esse met üch
Die sillichste Taate un Koche.
-
E neu Leed, e besser Leed,
Et klingk wie Fleute un Jeije!
Et Miserere es vörbei,
Die Stervejlocke schweije.
-
Die Jungfrau Europa es verlovv
Mem schöne Freiheitsgenius,
Se lijje beids sich en de Ärm,
Se schwelje em eeschte Kuss.
-
Un fählt dä Paafesään dobei,
Die Ih weed jültich nit minder -
Vivat dä Tuppes! Vivat die Bruck!
Vivat die zokünftije Kinder!
-
E Huhzickskarmen es mi Leed,
Dat bessere, dat neue!
En minger Siel jonn op
Die Stään' vun hühkster Weihe -
-
Bejeisterte Stääne, se lühe wild,
Zerfleeße en Flammebääch -
Ich föhl mich wunderbar erstark,
Ich künnt Eichebäum zerbreche!
-
Zick ich op dütsche Ääd he trodt,
Durchströme mich Zaubersäff -
Dä Riese hät widder de Mamm beröhrt,
Un et wooße im neu die Kräff.

Caput II
-
Alldiewiel die Kleine vun Himmelsloss
Tirileet hät un musizeet,
Woodt vun dä preußische Zollbeampte
Minge Koffer visiteet.
-
Beschnüffelten alles, kromten eröm
En Hemder, Botze, Täschedöcher;
Se sooke noh Spetze, noh Bijouteriee,
Och noh verbodde Böcher.
-
Ehr Jecke, die ehr em Koffer sökt!
He wäädt ehr nix entdecke!
Die Contreband, die met meer reis,
Die han ich em Kopp dren steche.
-
He han ich Spetze, die finger sin
Wie die vun Brüssel un Mechelen,
Un pack ich ens ming Spetze us,
Se wääde üch stechele un hechele.
-
Em Kopp drag ich Bijouteriee,
Dä Zokunff ehr Krundemante,
Dä Tempelschmuck vum neue Jott,
Dem jroße Unbekannte.
-
Un vill Böcher drage ich em Kopp!
Ich darf et üch versechere,
Minge Kopp es e quiddelich Vujjelness
Vun konfiszeelije Böcher.
-
Jläuvt meer, en Satan singer Bibliothek
Kann et nix Schlemmeres jevve;
Se sin jefährlicher noch wie die
Vun Hoffmann von Fallersleben! -
-
Ne Passascheer, dä nevven meer stund,
Bemerkte meer, ich hätt
Jetz vör meer dä preußische Zollverein,
Die jroße Douanekett.
-
"Dä Zollverein" - bemerkte hä -
"Weed unser Volksdum bejründe,
Hä weed dat zerspletterte Vatterland
Zo einem Janze verbinge.
-
"Hä jitt die üüßere Einheit uns,
Die sujenannte materielle;
Die jeistije Einheit jitt uns die Zensur,
Die wohrhaff ideelle -
-
"Sei jitt die ennere Einheit uns,
Die Einheit em Denke un Senne;
En einich Dütschland deit uns nut,
Einich noh usse un enne."

Caput III
-
Zo Ooche, em ahle Dom, litt
Carolus Magnus bejrave.
(Mer muss in nit verwääßele met Karl
Mayer, dä lääv en Schwaben.)
-
Ich mööch nit dut un bejrave sin
Als Kaiser zo Ooche em Dom;
Vill leever läävt ich als kleine Poet
Zo Stukkert am Neckarstrom.
-
Zo Ooche langwiele sich op d'r Stroß
Die Hüng, se flehe ungertänich:
Jevv uns ne Fooßtrett, oh Frembling, dat weed
Villeich uns zerstreue e winnich.
-
Ich ben en dem langwielije Ness
E Stündche erömjeschlendert.
Soch widder preußisch Militär,
Hät sich nit ärch verändert.
-
Et sin die jraue Mäntel noch
Met dem huhe rude Krage -
(Dat Rut bedück Franzoseblot,
Sung Körner*) en fröhere Dage.)

Noch immer dat hölze pedantisch Volk,
Noch immer ne räächte Winkel
En jeder Bewäjung, un em Jeseech
Dä enjefrore Dünkel.
-
Se stelze noch immer su stief eröm,
Su kääzejrad jeschniejelt,
Als hädden se verschleck dä Stock,
Womet mer se domols jeprüjelt.
-
Jo, janz verjing die Foochtel nie,
Se drage sei jetz em Ennere;
Dat trauliche 'Du' weed immer noch
Aan dat ahle 'Er' erennere.
-
Dä lange Schnäuzer es eijentlich nor
Vum Zoppdum en neuere Phas':
Dä Zopp, dä ihmols hingen hing,
Dä hängk jetz unger d'r Nas.

-
Nit üvvel jefeel meer dat neue Kostüm
Vun dä Reuter, dat muss ich lovve,
Besonders die Pickelhaub, dä Helm,
Met dä stöhlerne Spetz noh bovven.
-
Dat es su ritterdümlich un mahnt
Aan die Vörzick ehr holde Romantik,
Aan die Burgfrau Johanna von Montfaucon,
Aan dä Freihär Fouqué, Uhland, Tieck.
-
Dat mahnt aan et Meddelalder su schön,
Aan Edelknäächte un Knappe,
Die em Hätze jedrage die Treu
Un op d'r Fott e Wappe.
-
Dat mahnt aan Krützzoch un Turneer,
Aan Minne un fromm Deene,
Aan die unjedruckte Glaubenszick,
Wo noch kein Zeidung eruskom.
-
Jo, jo, dä Helm jefällt meer, hä zeuch
Vum allerhühkste Wetz!
Ne künninglije Enfall wor et!
Et fählt nit die Pointe, die Spetz!
-
Nor förch ich, wann e Jewedder entsteiht,
Trick leich su en Spetz
Erav op ör romantisch Haup
Dem Himmel sing modernste Bletz'! - -

(C) Op Kölsch vun Rolly Brings
Opjepass! Dat Wintermärche weed fottjesatz ...

Caput IV ( ... et jeiht wigger ... )
-
Zo Kölle kom ich spät ovends aan,
Do hoot ich ruusche dä Rhingfloss,
Do fächelte mich allt dütsche Luff,
Do föhlte ich ehre Enfloss -
-
Op minge Appetit. Ich oß
Do Eierkoche met Schinke,
Un weil hä ärch jesalze wor,
Moot ich och Rhingwing drinke.
-
Dä Rhingwing jlänz noch immer wie Jold
Em jröne Römerjlas,
Un drinks du e paar Schobbe ze vill,
Su steich hä dir en de Nas.
-
En de Nas steich e Prickele su söß,
Mer kann sich vör Wonn nit looße!
Et drevv mich rus en die dämmrije Naach,
En die widderhallije Jasse.
-
Die steine Hüüser loorte mich aan,
Wie wann se wollte meer bereechte
Lejende us ahlverscholle Zick,
Dä hellije Stadt Kölle ehr Jescheechte.
-
Jo, he hät ens die Klerisei
Ehr fromm Wese jedrevve,
He han die Dunkelmänner jeherrsch,
Die Ulrich von Hutten beschrevve.
-
Dä Meddelalder-Cancan woodt he
Jedanz vun Mönche un Nönncher;
He schrevv Hochstraaten, dä Menzel vun Kölle,
Die jefftije Denunziazöncher.
-
Die Scheiterhaufeflamm hät he
Böcher un Minsche verschlunge;
Die Jlocke woodte jelück dobei
Un Kyrie Eleison jesunge.
-
(C) Kölsch vun Rolly Brings ( ... weed fottjesatz ... )

aput IV ( ... et jeiht wigger ... )
-
Doch süch! Do em Mondsching
Dä kolossale Jesell!
Hä rach verdüüvelt schwatz empor,
Dat es dä Dom vun Kölle.
-
Hä sollt för d'r Jeis die Bastille sin,
Un die lestije Römlinge daachte:
En dem Riesekerker weed
Die dütsche Vernunff verschmaachte!
-
Do kom dä Luther, un hä hät
Si jroß "Halt!" jesproche -
Zick dem Dach blevv dä Bau
Vum Dom ungerbroche.
-
Hä woodt nit vollendt - un dat es jot.
Denn evven die Nitvollendung
Määt in zom Denkmol vun Dütschlands Kraff
Un protestantischer Sendung.
-
Ehr ärm Jecke vum Domverein,
Ehr wellt met schwache Häng
Fottsetze dat ungerbroche Werk
Un die ahle Zwingburg vollende!
-
Oh domme Wahn! Verjevvens weed
Jeschöddelt dä Klingelbüggel,
Jebeddelt bei Ketzer un Jüdde sujar;
Es alles froochloss un eitel.
-
Verjevvens weed dä jroße Franz Liszt
Zom Beste vum Dom musizeere,
Un ne talentvolle Künning weed
Verjevvens deklameere!
-
Hä weed nit vollendt, dä Kölner Dom,
Ovjlich die Jecke en Schwaben
För singe Wiggerbau e janz Scheff
Voll Stein jesandt han.
-
Hä weed nit vollendt, trotz all dem Jeschrei
Vun Rave un vun Üüle,
Die, alderdümlich jesennt, su jään
En huhe Kirchtöön wiele.
-
(C) Kölsche Version vun Rolly Brings ( ... weed fottjesatz ... )

Caput IV ( ... he jeiht et wigger bes zom Engk vun Caput IV)
-
Jo, kumme weed die Zick sujar,
Wo mer, statt in ze vollende,
Die ennere Räum zo nem Stall
För Pääder weed verwende.
-
"Un weed dä Dom ne Päädsstall,
Wat solle mer dann aanfange
Met dä hellije drei Künninge, die do schlofe
Em Tabernakel do drenne?"
-
Su hör ich froge. Doch bruche mer uns
En unserer Zick ze schineere?
Die hellije drei Künninge usem Morjeland,
Se künne wo anders loscheere.
-
Folcht mingem Rot un stecht se ren
En die drei Körv us Ieser,
Die huh zo Münster hange am Toon,
Dä Zinter Lambäät heiß.
-
Fählt etwa einer vum Triumvirat,
Su nemmt ne andere Minsch,
Ersetzt dä Künning vum Morjeland
Durch ne ovendländische.
-
(C) Op Kölsch vun Rolly Brings

Caput IV ( ... et jeiht wigger ... )
-
Doch süch! Do em Mondsching
Dä kolossale Jesell!
Hä rach verdüüvelt schwatz empor,
Dat es dä Dom vun Kölle.
-
Hä sollt för d'r Jeis die Bastille sin,
Un die lestije Römlinge daachte:
En dem Riesekerker weed
Die dütsche Vernunff verschmaachte!
-
Do kom dä Luther, un hä hät
Si jroß "Halt!" jesproche -
Zick dem Dach blevv dä Bau
Vum Dom ungerbroche.
-
Hä woodt nit vollendt - un dat es jot.
Denn evven die Nitvollendung
Määt in zom Denkmol vun Dütschlands Kraff
Un protestantischer Sendung.
-
Ehr ärm Jecke vum Domverein,
Ehr wellt met schwache Häng
Fottsetze dat ungerbroche Werk
Un die ahle Zwingburg vollende!
-
Oh domme Wahn! Verjevvens weed
Jeschöddelt dä Klingelbüggel,
Jebeddelt bei Ketzer un Jüdde sujar;
Es alles froochloss un eitel.
-
Verjevvens weed dä jroße Franz Liszt
Zom Beste vum Dom musizeere,
Un ne talentvolle Künning weed
Verjevvens deklameere!
-
Hä weed nit vollendt, dä Kölner Dom,
Ovjlich die Jecke en Schwaben
För singe Wiggerbau e janz Scheff
Voll Stein jesandt han.
-
Hä weed nit vollendt, trotz all dem Jeschrei
Vun Rave un vun Üüle,
Die, alderdümlich jesennt, su jään
En huhe Kirchtöön wiele.

Caput V ( ... et jeiht wigger mem eeschte Deil vun Caput V)
-
Un wie ich aan die Rhingbröck kom,
Wall aan die Hafeschanz,
Do soch ich fleeße dä Vatter Rhing
Em stelle Mondesjlanz.
-
Bes mer jejröß, minge Vatter Rhing,
Wie es et dir erjange?
Ich han off aan dich jedaach
Met Sehnsoch un Verlange.
-
Su sproch ich, do hoot ich em Wasser deef
Su komisch jrummelije Tön,
Wie Höstele vun nem ahle Mann,
E Brumme un weich Jestöhn:
-
"Wellkumme, minge Jung, dat es meer leev,
Dat du mich nit verjesse;
Zick drücksehn Johre soch ich dich nit,
Meer jing et schlääch ungerdesse.
-
Zo Biberich han ich Stein verschleck,
Verhafftich, se schmeckte nit lecker!
Doch schwerer lijje em Mage meer
Die Väschte vum Niklas Becker.
-
Hä hät mich besunge, wie wann ich noch
Die reinste Jungfrau wör,
Die sich vun keinem kläue liet
Dat Kränzje vun ehr Ihr.
-
Wann ich et höre, dat domme Leed,
Dann mööch ich meer zerroppe
Dä wieße Baat, ich mööch förwohr
Mich en meer selvs ersuffe!

Caput V ( ... d'r zweite Deil vun Caput V ... )
-
"Dat ich kein reine Jungfrau ben,
Die Franzuse wessen et besser,
Se han met mingem Wasser off
Vermesch ehr Seejerjewässer.
-
Dat domme Leed un dä domme Kääl!
Hä hät mich schmählich blameet,
Jewessermoße hät hä mich och
Politisch kompromitteet.
-
"Denn kumme jetz die Franzuse zoröck,
Su muss vör inne rut ich wääde,
Ich, dä öm ehr Röckkihr su off
Met Trone han zom Himmel jebett.
-
Ich han se immer jään jehatt,
Die leev klein Franzüsjer -
Singe un springe se noch wie söns?
Drage noch wieße Bötzjer?
-
Ich mööch se su jään widdersinn,
Doch förch ich die Persiflasch,
Vun wäje dem verwünschte Leed,
Vun wäje d'r Blamasch.
-
Dä Alfred de Musset, dä Jassebov,
Dä kütt aan ehrer Spetz
Villeich als Tambour, un trommelt meer vör
All sing schläächte Wetze."
-
Su kühmpte dä ärme Vatter Rhing,
Kunnt nit zefridde sich jevve.
Ich sproch för in mänch trööslich Wood,
Öm im et Hätz ze hevve: